یکشنبه ۸ اسفند ۱۴۰۰ - ۱۴:۵۳

گزارش نشست «دهخدای پارسی»/۲

دستیار وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی: لغتنامه دهخدا، دایره المعارفی از علوم متعدد و متفاوت است

محمود شالويي

محمود شالویی، دستیار وزیر و مدیرکل حوزه وزارتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در نشست «دهخدای پارسی»، گفت: فرهنگ لغت دهخدا با وسعتی که دارد، تنها به عنوان یک فرهنگ لغت ادبی شناخته نمی شود بلکه دایره المعارفی از علوم متعدد و متفاوت است که بخش های مهمی از نیازهای رجوع ما به منابع مختلف را مرتفع می کند.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی نهاد کتابخانه های عمومی کشور، به منظور گرامیداشت مفاخر ملی و استانی، نشست تخصصی «دهخدای پارسی» با هدف گرامیداشت علامه علی اکبر دهخدا، به همت محافل ادبی نهاد کتابخانه های عمومی کشور با مشارکت کارگروه دائمی شورای هماهنگی پاسداشت زبان فارسی، ۸ اسفند ماه در کتابخانه مرکزی پارک شهر تهران برگزار شد.

محمود شالویی، دستیار وزیر و مدیرکل حوزه وزارتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این نشست ضمن تقدیر از اهتمام نهاد کتابخانه های عمومی کشور به گرامیداشت علامه علی اکبر دهخدا، اظهار داشت: پرداختن به چنین شخصیت های گرانسنگی غنا بخشیدن و زنده کردن زبان و ادب فارسی است. صحبت  درباره دهخدا به مثابه صحبت درباره زبان و ادب فارسی است؛ فرهنگ و لغت او را گرامی می داریم که مربوط به حوزه زبان و ادب فارسی است.

وی ادامه داد: وقتی به عنوان رایزن فرهنگی در صربستان خدمت می کردم، به اهتمام کتابخانه مرکزی شهر بلگراد شب های ادبی برگزار می کردیم که یکی از آن ها به علی اکبر دهخدا اختصاص یافت. وقتی با مسئول کتابخانه درباره دهخدا صحبت کردیم، آن ها از نقش وی در فرهنگ و ادب فارسی پرسیدند و زمانی که شأن او را تشریح و آثار او را ارائه کردیم، شیفته و شیدا شدند و پیشنهاد دادند در آن شب ادبی دهخدا را با یکی از ادیبان بزرگ صرب به نام ووک کاراجیج مقایسه کنیم. کاراجیج، پدر ادب نوین یا قواعد دستوری نوین در زبان و ادب صرب و شخصیتی محبوب و اثرگذار در بین مردم و ادیبان صرب بود. آن شب ما از دهخدا گفتیم و آن ها از کاراجیج و در نتیجه آن صحبت ها، آن ها هم شیفته دهخدا شدند. یعنی شخصیتی که همه عمر خود را وقف زبان و ادبیات فارسی کرد. آن زمان همچون امروز، امکان دسترسی به منابع متعدد و معتبر وجود نداشت و دهخدا بایستی بخش بسیاری از اوقات خویش را سپری می کرد تا به منبعی دسترسی یابد، با این حال عمیق و دقیق به واژه ها و اصطلاحات پرداخت، که کار ساده ای نبود و این امر شگفتی مخاطبان ما را در آن شب فراهم آورد.

شالویی ادامه داد: در عین حال که دهخدا به ادب و زبان فارسی علاقه و اهتمام داشت، از اوضاع و احوال روزگار خویش هم غافل نبود و به حوزه مسائل سیاسی هم وارد شد. در حقیقت یک ادیب سیاسی یا سیاستمداری شیفته ادبیات زمان خویش بود که در جهت توسعه و ترویج زبان تلاش کرد. او نسبت به مسائل اجتماعی واکنش نشان می داد، با مردم و در میان مردم حضور داشت و در عین حال تا این اندازه وسیع در حوزه های علمی و ادبی فعالیت می کرد. همه می دانیم که تبیین درست معنی لغت و واژه، نیازمند احاطه به علوم و معارف مختلف است. باید به علومی از حوزه های مختلف دسترسی داشت و درباره آن ها مطالعه کرد تا بتوان از عهده درج مطالب برآمد و دهخدا به خوبی از عهده این کار برآمد و برای همیشه شخصیت ماندگار تاریخ فرهنگ و لغت ادب ما شده است. هیچکسی نمی تواند مشتاق تحقیق در این زمینه باشد، مگر اینکه به اثر گرانسنگ دهخدا نیازمند باشد. افراد معتبر دیگری در این حوزه دست به قلم بردند و درباره لغت و لغتنامه اثری ارائه کردند که هیچ یک بی نیاز از فرهنگ گرانسنگ دهخدا نبوده است.

وی تصریح کرد: فرهنگ لغت دهخدا با وسعتی که دارد، تنها به عنوان یک فرهنگ لغت ادبی شناخته نمی شود بلکه دایره المعارفی از علوم متعدد و متفاوت است که بخش های مهمی از نیازهای رجوع ما به منابع مختلف را نیز مرتفع می کند. هر چه بیشتر به چنین آثاری رجوع کنیم و چنین شخصیت هایی را مورد بررسی قرار دهیم و یاد و نام آن ها را گرامی بداریم، در حقیقت زبان و ادب فارسی را گرامی داشته ایم؛ به اصالت و هویت خود توجه بیشتر داشته ایم و این شایسته تقدیر فراوان است. امیدوارم این اقدامات پسندیده دوام و استمرار پیدا کند تا نه تنها به دهخدا که ستاره ای درخشان در آسمان ادب ما است، بلکه به گرامیداشت سایر بزرگان هم اهتمام شود.

ارسال نظر

    • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
    • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
شما در حال ارسال پاسخ به نظر « » می‌باشید.
5 + 8 =